sobota, 20 września, godz.11.00

Wyruszamy z przystanku autobusowego 92 B, Lobgrundstrasse w 22. dzielnicy Wiednia. Trasa naszej wędrówki wiedzie przez Lobau, leżący na terenie Parku Narodowego Donau - Auen.

Na trasie marszu złożymy kwiaty pod obeliskiem upamiętniającym poległych w bitwie pod Wagram oraz zasadzimy pamiątkowy dąb

Dojazd:
- autobusem: 92B w kierunku Ölhafen (połączenie autobusu ze stacjami metra U1-Kaisermühlen Vienna International Centre). Możliwość wspólnego dojazdu na miejsce spotkania : godz. 10.30 zbiórka przy wyjściu z metra U1, autobus 92 B odjeżdża o godz. 10.40. Wysiadamy na przystanku 92 B Lobgrundstrasse.
- samochodem: zjazd z Südosttangente w kierunku Ölhafen Lobau, następnie jadąc ulicą Raffineriestrasse w 22. dzielnicy Wiednia, dojeżdżamy do znaków drogowych wskazujących zjazd w lewo na Ölhafen Lobau (w pobliżu restauracji „Villa Wahnsinn", Raffineriestrasse nr 42). Po obu stronach ulicy znajdują się samochodowe parkingi.
Informacje: tel.0664/100 82 98

Długość trasy wynosi 13 km. Czas przejścia ok. 3 godz. Trasa prowadzi pośród lasów, łąk i pól przez narodowy park Donau-Auen, z uwzględnieniem historycznych miejsc związanych z bitwą z 1809 r.
Trasa wędrówki oparta jest na przygotowywanym właśnie do druku przewodniku pt. „Szlakiem Wolności" mojego autorstwa, który zawiera obszerną część historyczną dotyczącą udziału Polaków w bitwie w 1809 r.
W epoce Wojen Napoleońskich nadzieje na odzyskanie niepodległości Polacy wiązali z Francją i Napoleonem Bonaparte, licząc, że to właśnie Francja rozgromi wszystkie trzy państwa zaborcze.
Zwycięska wojna Napoleona 1806/1807 z Rosją i Prusami zapewniła dominację Francji w Europie. Z ziem zaboru pruskiego Napoleon utworzył Wielkie Księstwo Warszawskie. Nie spełniało ono jednak oczekiwań Polaków, którzy dążyli do odbudowy państwa polskiego w granicach sprzed rozbiorów. Gdy w 1809 r. Austria wypowiedziała Francji wojnę, Polacy stanęli u boku Napoleona, licząc na przegraną swego zaborcy, Monarchii Habsburskiej.
Dwie wrogie sobie armie: francuska i austriacka, stanęły naprzeciwko siebie na Morawskim Polu ( Marchfeld) nieopodal Wiednia. Do rozstrzygającej bitwy, decydującej o wyniku wojny francusko - austriackiej, doszło 5 i 6 lipca pod Wagram. Zakończyła się ona zwycięstwem Napoleona. Jej wynik miał decydujące znaczenie również dla sprawy polskiej, dla istnienia Księstwa Warszawskiego. W przypadku przegranej przez Francję, Księstwo Warszawskie, namiastka państwa polskiego, przestałoby istnieć.
W 1809 r. w armii austriackiej zmuszeni byli walczyć Polacy z Galicji. Bitwa pod Wagram stanowi zatem przejaw tragicznego splotu polskich dziejów. Doszło w niej bowiem do bezpośredniego starcia Polaków walczących po obu stronach frontu. Sformowany z Polaków (szwoleżerów słynnych ze swej szarży na przełęczy Samosierra w Hiszpanii)1 Pułk Lekkokonny Gwardii Cesarskiej Napoleona starł się z 2 Pułkiem Ułanów ks. Schwarzenberga, w skład którego wchodzili Polacy z zaboru austriackiego. W brawurowym ataku napoleońscy szwoleżerowie rozbili austriacki pułk ułanów.
Podczas bitwy ranny został 24-letni dowódca plutonu 1 Pułku Lekkokonnego Gwardii Cesarskiej, kapitan Łukasz Wybicki. Był on synem Józefa Wybickiego, twórcy „Mazurka Dąbrowskiego", hymnu Polski. Odwleczonym w czasie skutkiem odniesionych ran była śmierć Łukasza Wybickiego trzy lata po bitwie.
Trasa Szlakiem Wolności prowadzi obok 6 obelisków, tzw. „Napoleonsteinen". Zostały one postawione w 1859 r., w 50. rocznicę bitwy. Obeliski te noszą nazwy:
„Brückenkopf" - oznaczający miejsce, w którym wojska Napoleona zbudowały przyczółek umożliwiający przeprawę przez Dunaj;
„Napoleon Hauptquatier" - tutaj znajdowała się główna kwatera Napoleona;
„Napoleonstrasse" - obelisk upamiętniający drogę, którą przebyło 75 tys. francuskich żołnierzy na miejsce bitwy. Trasa naszej wędrówki wiedzie tą samą drogą;
„Friedhof der Franzosen" - obeliskiem tym oznaczone jest miejsce, w którym pochowanych zostało ok. 3 tys. żołnierzy Napoleona. Wieczny spoczynek znaleźli tu również Polacy walczący przy boku Francuzów. W tym miejscu, pod tym obeliskiem złożymy kwiaty, ponieważ ci, którzy tu spoczywają, zasłużyli na naszą pamięć;
„Pulvermagazin der Franzosen" - w tym miejscu znajdował się francuski magazyn prochu strzelniczego, w pobliżu zaś znajdowały się punkty opatrunkowe i zaopatrzeniowe;
„Übergansstelle der Franzosen" - miejsce przeprawy armii francuskiej przez Dunaj na Pole Morawskie, gdzie stoczono bitwę.
Podczas naszej wędrówki w miejscu wyznaczonym przez Urząd Leśnictwa Lobau posadzimy pamiątkowy dąb: Dąb Wolności.
Po drodze będziemy też mijać obiekty związane z historią nowszą: fragmenty kanału Dunaj - Odra, czyli pozostałości po niezrealizowanym przez nazistowskie Niemcy ogromnym projekcie o nazwie „Donau-Oder-Kanal". W czasie II wojny światowej Niemcy zamierzali ze względów gospodarczych połączyć Dunaj z Odrą. Wodna droga łącząca Niemcy z południem Europy miała ułatwić handel i przyczynić się do gospodarczego rozwoju Wiednia. Budowę kanału, którego długość miała wynosić 320 km i którym miały pływać statki, rozpoczęto w grudniu 1939 r. Kanał zaczynał się właśnie w Lobau a kończyć się miał na Odrze w Kędzierzynie-Koźlu na Górnym Śląsku.
Dziś na terenie parku Donau-Auen można się natknąć na zarośnięte już przez las fundamenty budynków, pozostałości po barakach dla ponad 1000 przymusowych robotników pochodzących z pokonanych państw, w tym również z Polski, których Niemcy wykorzystywali przy budowie kanału. Na trasie naszego szlaku znajduje się pomnik poświęcony ich pamięci.

Sławomir Iwanowski, Polonika nr 236, wrzesień 2014