Została ona utworzona pod koniec lat 80., a powodem jej powstania była bardzo duża liczba osób zwracających się o pomoc do Austriackiego Czerwonego Krzyża. O zasadach udzielania pomocy oraz działalności poradni opowiada pan Wiesław Kryński – pracownik poradni.

Jakie warunki trzeba spełniać, żeby otrzymać w poradni pomoc?
– Podstawą do otrzymania od nas pomocy jest uregulowany pobyt w Austrii oraz zameldowanie w Wiedniu. Nie ma znaczenia, czy dana osoba posiada obywatelstwo austriackie, czy też nie. Dla nas uregulowany pobyt w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa austriackiego oznacza, że mają one dostęp do rynku pracy i tym samym dostęp do świadczeń socjalnych. Osoby, które do nas przychodzą, powinny najpierw zwrócić się o pomoc do instytucji oficjalnych. Jeżeli chodzi o miasto Wiedeń są to: w przypadku osób samotnych – centra socjalne (MA 40 Sozialzentren), w przypadku rodzin z dziećmi – Urząd ds. Młodzieży i Rodziny (MA 11Amt für Jugend und Familie). W obu instytucjach pracownicy socjalni sprawdzają sytuację rodzinną i finansową klientów. Sprawdzają w tym sensie, że wiele osób ma podstawy do korzystania z różnego typu zasiłków (np. zasiłek mieszkaniowy), a z nich nie korzysta. Jeżeli pracownik socjalny uzna, że wszystkie formalne warunki do otrzymania pomocy są spełnione, a mimo to istnieje problem, którego w ramach socjalnej pomocy miasta Wiednia nie można rozwiązać, wówczas istnieje możliwość zwrócenia się o pomoc do prywatnych organizacji, m.in. do Austriackiego Czerwonego Krzyża (Österreichisches Rotes Kreuz). Prościej mówiąc, oferta pomocy Czerwonego Krzyża – „Individuelle Sponatanhilfe" – uzależniona jest od indywidualnych potrzeb ludzi znajdujących się w sytuacjach kryzysowych. Jest to pomoc wielokierunkowa, udzielana wtedy, gdy żadna forma pomocy ze strony innych instytucji nie jest możliwa.

Jakiego rodzaju pomoc można otrzymać w poradni?
– Formy pomocy udzielanej w poradni są następujące: poradnictwo w formie rozmowy osobistej, doradztwa, mediacji (pośrednictwa); wsparcie finansowe, pomoc materialna, pomoc rzeczowa.
Jeżeli chodzi o pomoc finansową, to nie udzielamy pomocy w znaczeniu wypłaty gotówki. Dokonujemy natomiast przelewu, np. na konto Wiener Wohnen, jeżeli klient ma do zapłaty zaległy rachunek za mieszkanie.
Pomocy w zapłacie rachunków, np. za mieszkanie, udzielamy, dokonując przelewu na konto spółdzielni mieszkaniowej. Pomoc rzeczowa to z kolei wsparcie w postaci leków. Udzielamy też pomocy w formie bonów żywnościowych, np. do sieci sklepów Hofer czy Billa.
Osoba potrzebująca tylko informacji także może je w każdej chwili otrzymać. Ta forma pomocy istniała zawsze. My nikogo nie odsyłamy od drzwi, mówiąc, że nie możemy pomóc. Próbujemy zawsze ustalić aktualną sytuację. Często przychodzą do nas osoby, które już po rozmowie wstępnej otrzymują informację, że w ich przypadku ze względów organizacyjnych sprawa nie będzie przez nas prowadzona. Jest to decyzja, od której nie można się odwoływać. W stosunku do naszej organizacji nie powstaje żadne roszczenie. Dlatego informujemy, do kogo dana osoba może się ewentualnie zwrócić o pomoc.
Wysokość jednorazowej pomocy udzielanej przez nas jest w każdym przypadku określana indywidualnie do kwoty 500 euro. Nie oznacza to jednak, że jeśli ktoś przychodzi do nas z rachunkiem, np. za energię, to my automatycznie te 500 euro zapłacimy. Droga do otrzymania takiej pomocy jest uzależniona od spełnienia warunków, o których wcześniej wspomniałem.
Oczywiście traktujemy każdy przypadek indywidualnie, zatem czasami przekraczamy nawet sumę 500 euro.

Jaka jest procedura udzielania pomocy?
– Nie możemy i nie jesteśmy w stanie ze względów finansowych i z powodu środków, jakie posiadamy, udzielić pomocy każdemu. Dlatego zostały utworzone ogólne zasady udzielania pomocy, którymi się kierujemy. Staramy się ograniczyć biurokrację do minimum. Pracownik socjalny z MA 11 czy centrum socjalnego przed wysłaniem wniosku omawia dany przypadek z nami, żeby uniknąć niepotrzebnej administracyjnej pracy. Możemy na podstawie tych ogólnych informacji stwierdzić, czy jesteśmy w stanie pomóc, czy nie. Jeżeli tak, to otrzymujemy od pracownika socjalnego wniosek z opisem sytuacji konkretnej osoby czy rodziny. Taka osoba otrzymuje od nas termin porady, w czasie której przeprowadzamy rozmowę. Na podstawie tej rozmowy oraz informacji z wniosku, jaki do nas wpłynął, podejmujemy decyzję o formie pomocy.
Zdarzają się przypadki, że w ramach informacji dostarczonych tylko przez klienta musimy sami podjąć decyzję o udzieleniu pomocy. Wtedy też sami sprawdzamy jego sytuację.

Jakie są to sytuacje?
– Jeżeli ktoś przychodzi do mnie i mówi mi, że dostał wczoraj odmowę wypłaty zasiłku dla bezrobotnych i muszą minąć dwa albo trzy tygodnie, zanim ten zasiłek zostanie wznowiony, to ja wtedy na podstawie odmownej decyzji o przyznaniu zasiłku i w oparciu o informacje na temat ogólnej sytuacji tej osoby mogę podjąć decyzję o udzieleniu pomocy, np. w formie bonów wartościowych. Za taki bon osoba może otrzymać wszystko, co jest w danym sklepie w sprzedaży. Oczywiście może też zakupić np. alkohol. My nie kontrolujemy, co kupują klienci, i uważam, że nie powinno być to kontrolowane, bo jeżeli ktoś otrzymuje pomoc w formie bonów i wykorzystuje je nie tak, jak byśmy sobie to wyobrażali, to jest to już decyzja tego człowieka.

Czy osoba, która raz otrzymała pomoc, może zwrócić się o nią ponownie?
– Ogólna zasada mówi, że jest to jednorazowa pomoc, co nie oznacza, że w niektórych szczególnych przypadkach nie udzieliliśmy jej po raz drugi czy trzeci. Muszę jednak zaznaczyć, że istotną rzeczą jest dla nas, jak my to nazywamy, „perspektywa". Oznacza to, że z tą pomocą, którą my organizujemy i której my udzielamy, dana osoba czy rodzina jest w stanie „wyjść" ze swoich problemów. To jest istota naszej pomocy. Dlatego nazywamy to jednorazową pomostową pomocą (Überbruckungshilfe), gdyż czasami umożliwia ona wyjście z kryzysowej sytuacji.

Wielu Polaków zwraca się o pomoc?
– W zeszłym roku było to zaledwie 15 osób. Wynika to stąd, że większość z tych osób, które mają uregulowany pobyt w Austrii i posiadają nadal obywatelstwo polskie, nie ma tego typu problemów. Oczywiście zdaję sobie sprawę, ilu Polaków mieszka w Wiedniu i ilu Polaków próbuje zacząć tutaj nowe życie. Ale te osoby nie zwracają się do nas, ponieważ najczęściej nie spełniają formalnych kryteriów. Osoba z Polski zwracająca się o pomoc do naszej poradni przy Paulanergasse może zawsze otrzymać poradnictwo w języku polskim.

Rozmawiała Magdalena Chrukin, Polonika nr 201, październik 2011

Individuelle Spontanhilfe 
1040 Wien, Paulanergasse 9G
dr Wiesław Krynski: 01/589 00-124
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
pon.-czw. 9-12 i13-16
pt. 9-12
Po wcześniejszym ustaleniu terminu