Jeżeli jeszcze nie złożyliście Państwo swojej rocznej deklaracji podatkowej, a nie wiecie, skąd wziąć pieniądze na nieplanowane wydatki, pokrycie kosztu urlopu wypoczynkowego, zakupu nowego komputera, czy wózka dla dziecka itp., to zapraszam do odwiedzenia urzędu skarbowego. 

 Roczne rozliczenie dla większości podatników w Austrii wiąże się z niespodziewanym przypływem gotówki.

Koszty uzyskania przychodów
Od miesięcznego wynagrodzenia pracodawca potrąca podatek nie uwzględniając wszystkich poniesionych przez Państwa kosztów. Są to koszty uzyskania przychodów (Werbungskosten), które po odliczeniu od podstawy opodatkowania pomniejszają Państwa dochód i na tej podstawie wyliczony zostaje podatek. Do kosztów uzyskania przychodów, które nie zostały uwzględnione przez pracodawcę, a można je wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym, należą:

• zakup i pranie ubrania roboczego dla pracowników fizycznych,
• zakup materiałów biurowych dla pracowników umysłowych,
• zakup komputera niezbędnego do pracy lub dalszego kształcenia,
• zakup narzędzi do pracy, np. instrumentów muzycznych dla muzyka, noży dla kucharza czy kalkulatora dla pracownika biurowego,
• utrzymanie pokoju do pracy (czynsz, prąd, gaz, wyposażenie) dla osób wykonujących pracę chałupniczą, ale również dla księgowego, rzeczoznawcy, pisarza, kompozytora czy artysty malarza,
• zakup i miesięczne opłaty za telefon i Internet,
• zakup literatury fachowej niezbędnej do pracy lub rozwoju zawodowego,
• składki na rzecz zakładowych związków zawodowych,
• manko w kasie pracodawcy,
• czesne za studia, opłaty za kursy i szkolenia zawodowe,
• koszty dojazdu do placówki szkoleniowej oraz noclegów,
• koszty podróży służbowych i noclegów, których nie pokrył pracodawca,
• koszty przeprowadzki z powodu zmiany miejsca zatrudnienia,
• koszty utrzymania drugiego mieszkania w pobliżu miejsca zatrudnienia (czynsz, prąd, gaz), opłaty za noclegi w hotelu,
• koszty dojazdów do domu rodzinnego oddalonego od miejsca zatrudnienia,
• ryczałt pokrywający koszty dojazdów do pracy (Pendlerpauschale),
• dobrowolne składki na ubezpieczenie społeczne i emerytalne w przypadku osób o niskich dochodach (Geringfügig).

Oczywiście trzeba posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające poniesione wydatki: faktury, rachunki, bilety, potwierdzenie odbioru gotówki, potwierdzenie przelewu bankowego. Dokumenty te należy przechowywać przez okres przynajmniej 7 lat, żeby móc je okazać w przypadku kontroli – na wezwanie urzędu skarbowego.

Wydatki specjalne
Oprócz kosztów uzyskania przychodów austriacki ustawodawca wyodrębnia również tzw. wydatki specjalne (Sonderausgaben), które pomniejszają Państwa podstawę opodatkowania.
Do wydatków specjalnych zalicza się:

• dobrowolne składki na ubezpieczenia osób fizycznych: ubezpieczenia chorobowe, ubezpieczenia wypadkowe, ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenia pielęgnacyjne, ubezpieczenia na życie (również w celu zabezpieczenia kredytu), dobrowolne składki do kasy emerytalno-rentowej dla wdów, sierot oraz na pokrycie kosztów pochówku na wypadek śmierci.
• koszty budowy domu lub nowego mieszkania, zakup gotowego nowego lokalu mieszkalnego,
• koszty remontowo-budowlane w zajmowanym domu lub lokalu mieszkalnym wynajętym lub własnym na terenie Austrii, wykonywane na zlecenie podatnika przez firmy remontowo-budowlane,
• renty będące kosztem podatnika, np. w następstwie wypadku, jeżeli podatnik został do wypłacania takiej renty zobowiązany;
• koszty doradztwa podatkowego (honorarium doradcy podatkowego, księgowego).

Zmiany związane z rozliczaniem
W roku 2017 dokonano znaczących zmian związanych z rozliczaniem rocznej deklaracji podatkowej. Informacja o niektórych wydatkach specjalnych poniesionych przez podatnika jest automatycznie przekazywana do urzędu skarbowego bezpośrednio przez odbiorcę płatności, czyli odpowiednie instytucje. Nowa regulacja dotyczy:

• obowiązkowego podatku kościelnego,
• darowizn na rzecz instytucji pożytku publicznego,
• dobrowolnych składek na dalsze ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
• składek na zakup minionych okresów ubezpieczenia do ustawowej emerytury.

Wyżej wymienione wydatki zostaną automatycznie uwzględnione przez urząd skarbowy w rocznym zeznaniu podatkowym podatnika. Żeby informacja mogła zostać przekazana automatycznie w drodze elektronicznej wymiany danych, podatnik powinien podać swoje dane osobowe przy dokonywaniu płatności: imię, nazwisko i datę urodzenia. W przypadku tych wydatków specjalnych nie będzie już możliwe wykazanie dokonanych płatności przez podatnika w rocznym zeznaniu podatkowym.

Koszty nadzwyczajne
Do szczególnych kosztów poniesionych przez podatnika obniżających podstawę do opodatkowania zaliczane są tzw. koszty nadzwyczajne (außergewönliche Belastungen).
W rocznej deklaracji podatkowej podatnik wykazuje koszty w pełnej wysokości, po pomniejszeniu ich o uzyskane z tego tytułu zwroty kosztów, dofinansowania i zasiłki. Na podstawie przedstawionych przez podatnika informacji urząd skarbowy sam określa wysokość udziału własnego podatnika, tj. część wykazanych kosztów, które podatnik musi pokryć samodzielnie. Są to koszty powstałe w następstwie choroby podatnika:

• honoraria lekarzy i koszty szpitali,
• koszty zakupu leków i koszty zabiegów, również homeopatycznych, TCM,
• opłaty za recepty (udział własny),
• koszty zabiegów, również akupunktury i psychoterapii,
• koszty łagodzenia następstw alergii i jej leczenia,
• koszty zakupu okularów, szkieł kontaktowych, aparatów słuchowych, protez, kul ortopedycznych, pasków przepuklinowych,
• koszty leczenia stomatologicznego, wstawianie zębów, protez, mostków, koron (odliczeniu nie podlegają zabiegi higieny jamy ustnej),
• koszty dojazdu do lekarza, do szpitala lub sanatorium,
• koszty dojazdu do szpitala w celu odwiedzenia chorego członka rodziny,
koszty pobytu w szpitalu, w którym podatnik przebywa jako osoba towarzysząca dziecku,
• koszty pobytu podatnika w sanatorium, w centrach rehabilitacji i szpitalach, pomniejszone o udział własny podatnika (Haushaltsersparnis), tj. koszty, które podatnik ponosiłby przebywając w domu i wynoszące 5,23 euro na dzień.
• koszty adopcji lub sztucznego zapłodnienia,
• określone świadczenia alimentacyjne na członków rodziny, jednak nie na dzieci,
• koszty pochówku przewyższające majątek spadku, maksymalnie 5000 euro, chyba że wyższe koszty są nieuniknione, np. z powodu wysokiego kosztu zagospodarowania nagrobku zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Mają Państwo prawo do odliczenia nie tylko kosztów poniesionych w związku ze swoim leczeniem, ale również tych poniesionych na rzecz członków rodziny pozostających na Państwa utrzymaniu, np. dzieci. Szeroką gamę kosztów nadzwyczajnych do odliczenia mają do dyspozycji również osoby ze stwierdzoną niepełnosprawnością przynajmniej rzędu 25%. Koszty poniesione na opiekę nad dzieckiem (Kinderbetreuung) podlegają odliczeniu w wysokości 2300 euro rocznie i są to:

• koszty przedszkola państwowego i prywatnego oraz opieki pozaszkolnej (Kindergarten, Hort, Internat),
• koszty opieki podczas ferii, pobyt dziecka na kolonii,
• koszty wyżywienia,
• koszt materiałów szkolnych (Bastelgeld).

Terminy
Ostatecznym terminem dobrowolnego złożenia zeznania podatkowego jest 31 grudnia, po upływie 5 lat od roku kalendarzowego, za który deklaracja jest składana. Tak więc deklaracja za rok 2017 powinna zostać złożona do 31 grudnia roku 2022.

Automatyczna deklaracja podatkowa
Od roku 2017 urzędy skarbowe obowiązuje nowa procedura tzw. automatycznej deklaracji podatkowej. Jeżeli do 30 czerwca nie złożycie Państwo żadnego zeznania podatkowego za miniony rok kalendarzowy, urząd skarbowy sporządzi zeznanie podatkowe w Państwa imieniu, jednak tylko w sytuacji, kiedy zostaną spełnione następujące warunki:

1. Wszystkie Państwa dochody pochodzą z pracy na podstawie umowy o pracę.
2. Z deklaracji podatkowej wynika należny Państwu zwrot podatku.
3. Z porównania wcześniej złożonych przez Państwa zeznań podatkowych z ostatnich 2 lat można przyjąć, że nie posiadacie Państwo żadnych kosztów uzyskania przychodów, kosztów nadzwyczajnych, wydatków specjalnych, kwot wolnych od podatku czy innych ulg podatkowych.

Jeżeli warunek z punktu 3. nie został spełniony, gdyż wykazaliście Państwo koszty własne w ostatnich dwóch rozliczeniach rocznych, deklaracja za rok 2017 zostanie automatycznie sporządzona przez urząd skarbowy jedynie w przypadku, kiedy nie złożycie jej Państwo sami w ciągu 2 lat po upływie roku kalendarzowego, za który deklaracja ma zostać złożona.
Samodzielne wypełnienie formularza rocznego zeznania podatkowego jest stosunkowo łatwe, nie dokonuje się w nim żadnych wyliczeń, wprowadza się jedynie sumę poniesionych kosztów w odpowiedniej rubryce lub odpowiada na zadane pytanie poprzez zakreślenie odpowiedzi krzyżykiem. Pomocny będzie tutaj przygotowany przeze mnie przewodnik „Deklaracja Podatkowa 2017”, zawierający wierne tłumaczenie na język polski formularza rocznego zeznania podatkowego wraz z wymaganymi załącznikami oraz wyjaśnienie zastosowanych w formularzu nowych pojęć i terminów podatkowych.

Dagmara Urbańczyk,Polonika nr 266, maj/czerwiec 2018

Dagmara Urbańczyk jest autorką publikacji „Deklaracja Podatkowa 2017”. Publikacja ma na celu umożliwienie podatnikowi pochodzenia polskiego samodzielnego wypełnienia austriackiego formularza rocznego zeznania podatkowego – samodzielnego rozliczenia się z urzędem skarbowym w Austrii".