W Austrii obowiązek szkolny wynika z Konstytucji (Bundesverfassung) i dotyczy każdego dziecka, które stale przebywa na terenie Austrii. Obowiązek dotyczy zatem nie tylko dzieci z obywatelstwem austriackim, ale także dzieci-obywateli innych państw, jeżeli przebywają na terenie Austrii z zamiarem stałego pobytu.

Obowiązek szkolny rozpoczyna się z chwilą ukończenia 6. roku życia z dniem 1 września i trwa 9 lat. Rok życia uznaje się za ukończony z dniem następującym po urodzinach. Dla dzieci urodzonych 1 września obowiązek szkolny rozpoczyna się natomiast w dniu 6. urodzin. Dzieci urodzone 2 września i później podlegają obowiązkowi szkolnemu od następnego roku kalendarzowego z dniem 1 września.
Obowiązek szkolny polega na ukończeniu poszczególnych szkół:
• w 1. do 4. roku szkolnym (od 6. do 10. roku życia): poprzez uczęszczanie do szkoły podstawowej (Volksschule),
• w 5. do 8. roku szkolnym (od 10. do 14. roku życia): poprzez uczęszczanie do szkoły średniej (Mittelschule) lub gimnazjum (Unterstufe einer allgemien bildenden hoeheren Schule),
• w 9. roku szkolnym (od 14. do 15. roku życia): poprzez uczęszczanie do szkoły politechnicznej, wyższej szkoły średniej (Oberstufe einer allgemein bildenden hoeheren Schule) lub szkoły zawodowej (berufsbildenden mittleren oder hoeheren Schule).
Obowiązek szkolny uważa się także za spełniony z tytułu uczęszczania do szkół prywatnych, szkół zagranicznych oraz w sytuacji indywidualnego nauczania w domu. Wybór opcji spośród wskazanych winien zostać zgłoszony w przepisowym terminie.

Wcześniejsze przyjęcie do szkoły
Rodzice dzieci urodzonych między 1 września a 1 marca roku kalendarzowego, w którym ukończą 6. rok życia, mogą wnioskować w dyrekcji szkoły podstawowej (Schulleitung) o wcześniejsze ich przyjęcie. Niniejszy wniosek winien zostać złożony pisemmne w terminie zapisów do szkoły. Dzieci są następnie poddawane egzaminowi, celem ustalenia, czy są gotowe na przyjęcie do szkoły (czy posiadają odpowiednie kompetencje socjalne) – Schulreifeprüfung – oraz opinii lekarskiej. Opinia psychologiczna bez zgody rodziców jest niedopuszczalna.
W przypadku odmowy wcześniejszego przyjęcia do szkoły istnieje możliwość odwołania do Schulbehörde pierwszej instancji (Bezirksschulrat).

„Zerówka“ (Verpflichtende Kindergartenjahr) na przykładzie Wiednia
Każde dziecko posiadające stałe miejsce zameldowania w Wiedniu (Hauptwohnsitz), które w dniu 1 września roku kalendarzowego, w którym ukończyło 5. rok życia jest zobowiązane do chodzenia do przedszkola (elementare Bildungseinrichtung). Obowiązek dopilnowania spoczywa na rodzicach/opiekunach prawnych i dotyczy wszystkich Bundeslandów.
Obowiązkowa obecność rozpoczyna się z 1 dniem roku szkolnego. Wymiar obowiązkowej obecności regulowany jest natomiast indywidualnie przez poszczególne kraje związkowe. W Wiedniu i Dolnej Austrii wynosi on minimum 20 godzin w ciągu przynajmniej 4 dni tygodnia. W Salzburgu obowiązek obejmuje 20 godzin przez 5 dni w tygodniu, a np. w Burgenlandzie między 16 a 20 godzin w tygodniu (przedszkola mają prawo decydować samodzielnie w tym zakresie).
Nieobecność jest usprawiedliwiona w wyniku choroby dziecka lub rodzica/opiekuna prawnego albo ważnych zdarzeń rodzinnych (np. ślub, pogrzeb). Ponadto „zerówkowiczom” przysługuje nieobecność w wymiarze 5 tygodni (Wiedeń, Dolna Austria) poza ustawowo wolnymi od szkoły dniami i feriami szkolnymi. Dla porównania w Tyrolu wymiar nieobecności wynosi tylko 3 tygodnie.
Z powyższego obowiązku wyłączone są dzieci, które podlegają opiece Tagesmutter/Tagesvater, dzieci nauczane indywidualnie w domu (zgodnie z przygotowanym do tego oficjalnym programem), dzieci ze stwierdzonym stopniem inwalidztwa, który uniemożliwia uczęszczanie do przedszkola lub z innych uzasadnionych względów medycznych.
W przypadku przesłanek wyłączających obowiązek przedszkolny, rodzice powinni zgłosić uzasadnienie pisemnie do Kinder- und Jugendhilfe (Jugendamt). Służy do tego specjalny formularz składany do 30 czerwca roku kalendarzowego, w którym od winien rozpocząć się obowiązkek przedszkolny. Po weryfikacji przesłanek wydawana jest decyzja w sprawie.
Niedopełnienie obowiązku stanowi naruszenie administracyjne i jest zagrożone karą pieniężną w wysokości do EUR 440.

Agata Wolińska-Umschaden,Polonika nr 293, listopad/grudzień 2022