Obowiązek alimentacyjny względem dzieci spoczywa na obojgu rodzicach, bez znaczenia, czy pozostają oni w związku małżeńskim, czy też nie.

Rozróżnia się dwa rodzaje alimentów: „w naturze” (zakwaterowanie, wyżywienie, edukacja, wychowanie, odzież, zagospodarowanie czasu wolnego, kieszonkowe) i „w pieniądzu”. Ten z rodziców, z którym dziecko mieszka na stałe (przeważająco), zobowiązany jest do świadczenia alimentów w naturze, natomiast drugi rodzic zobowiązany jest do świadczenia określonej kwoty pieniężnej. Niniejsza kwota ustalana jest sądownie lub prywatnie w formie porozumienia (umowy) między rodzicami. Porozumienie w kwestii alimentacyjnej może także zostać zawarte przy udziale Jugendamt. Niniejsza instytucja pomaga w wyliczeniu należnej kwoty. Takie porozumienie jest wiążące i egzekwowalne, nie wymagając sądowego zatwierdzenia.

Wysokość świadczenia
Wysokość świadczenia ustalana jest w oparciu o zdolności zarobkowe rodzica zobowiązanego do płatności i wieku oraz potrzeb dziecka. Generalnie obowiązuje zasada: im wyższe zarobki, tym wyższe alimenty, jednakże w praktyce indywidualna sytuacja zobowiązanego nie pozostaje obojętna. Górna granica wysokości alimentów tzw. Playboygrenze/Luxusgrenze plasuje się na wysokości 2,5-krotności wysokości alimentów wyliczonych zgodnie z regułą procentową. Dolna granica wysokości alimentów równa jest granicy egzystencjalnej (Existenzminimum). Są to jednak ramy wyłącznie umowne!
Ustalona wysokość alimentów winna pokrywać codzienne (typowe) potrzeby dziecka (Regelbedarf), tzn. obejmuje koszty zamieszkania, wyżywienia, odzież, wykształcenie, zagospodarowanie czasu wolnego oraz kieszonkowe. Ponad niniejszy standard alimenty mogą obejmować także koszty leczenia (np. aparat ortodontyczny, pobyt w szpitalu), o ile niniejsze koszty nie są pokryte przez ubezpieczyciela, oraz koszty wykształcenia (np. dodatkowa pomoc dydaktyczna). Dodatkowe potrzeby (Sonderbedarf), np. koszty rekonwalescencji, koszty procesowe, winny być ponoszone przez rodziców po połowie. Koszty kursów narciarskich bądź koszty związane z formą spędzenia czasu wolnego (wszelkiego rodzaju wyjazdy) nie należą do kategorii Sonderbedarf.

Podstawa wyliczenia
Podstawę wyliczenia wysokości należnych alimentów stanowi wynagrodzenie/dochód rodzica zobowiązanego do płatności. Wynagrodzenie miesięczne netto przy uwzględnieniu 13. i 14. pensji w skali roku dzieli się przez 12 miesięcy. Nadgodziny i odprawy wliczane są do podstawy alimentacyjnej. Dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą (selbststąndig) podstawę obliczenia alimentów stanowi „czysty” dochód z ostatniego zamkniętego roku obrotowego. Wysokość otrzymywanego świadczenia emerytalnego lub zasiłku dla bezrobotnych stanowi podstawę obliczenia wysokości należnych alimentów.
W Austrii wysokość należnych alimentów obliczana jest według zasady procentowej, zależnej od wieku dziecka (poniżej). Dany procent oblicza się od podstawy wyliczenia, czyli wynagrodzenia rodzica, ustalonego według następującej reguły, tj. 0–6 lat – 16%, 6–10 lat – 18%, 10–15 lat – 20%, od 15 lat – 22%.
Przy większej liczbie posiadanych dzieci za każde kolejne dziecko poniżej 10. roku życia odejmuje się 1%, natomiast za każde kolejne powyżej 10. roku życia odejmuje się 2%.
Jeżeli dziecko osiąga regularny dochód, może prowadzić on do obniżenia wysokości alimentów. Na wysokość alimentów nie wpływają natomiast otrzymywane przez dziecko stypendia, Famielienbeihilfe lub zarobki z pracy sezonowej.

Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego
Obowiązek alimentacyjny wygasa z chwilą osiągnięcia samodzielności przez dziecko. Uznaje się, iż samodzielność osiągana jest w momencie ukończenia nauki (wykształcenie) bądź kształcenia zawodowego. W uzasadnionych przypadkach okres poszukiwania pracy po zakończeniu kształcenia zawodowego/nauki (przyjęty do 6 miesięcy) może stanowić o dalszej konieczności wypłaty alimentów. Są to wyjątkowe sytuacje, kiedy dziecko pomimo wszelkich starań nie może znaleźć zatrudnienia. Wyłączne zameldowanie w urzędzie pracy (AMS) nie jest wystarczającym dowodem na dopełnienie wszelkiej staranności w procesie poszukiwania pracy.

Właściwy urząd
Kwestie alimentacyjne rozstrzygane są w postępowaniu nieprocesowym, przed Sądem Rejonowym (Bezirksgericht) właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka, na wniosek. Wniosek o wartości przedmiotu sporu opiewający na kwotę wyższą niż EUR 5.000 związany jest z obowiązkową reprezentacją przez adwokata. Kwestie alimentacyjne mogą zostać ustalone także w trakcie postępowania rozwodowego (w postępowaniu spornym w drodze postanowienia tymczasowego lub w ugodzie w trakcie rozwodu za porozumieniem stron).
Postępowanie alimentacyjne wymaga uiszczenia opłaty sądowej liczonej od wartości przedmiotu sporu. W przypadku zaległych alimentów jest to żądana kwota, a w przypadku alimentów na przyszłość – wartość alimentów za okres roku. Opłata wynosi 0,5% wartości przedmiotu sporu. Dziecko (osoba składająca wniosek w jego imieniu) nie ponosi opłat sądowych. Opłatę uiszcza osoba zobowiązana do zapłaty alimentów.
W przypadku wniosku o obniżenie wysokości alimentów wnioskodawca ponosi opłatę stałą w wysokości EUR 15.

Agata Wolińska-Umschaden,Polonika nr 295, marzec/kwiecień 2023