Pracuję od kilku lat w firmie budowlanej, która w tym miesiącu ogłosiła upadłość. Od trzech miesięcy nie dostałem pensji, co mogę teraz zrobić?

- Każde przedsiębiorstwo, które zatrudnia pracowników na terenie Austrii, zobowiązane jest do płacenia składek na specjalny fundusz upadłościowy (Insolvenz-Entgelt-Fonds, w skrócie IEF). Ten fundusz jest po to, aby w razie niewypłacalności pracodawcy i z tym związanym postępowaniem upadłościowym, wypłacić pracownikom pensje oraz inne należące się im roszczenia. Prawo do wypłaty ma więc każdy pracownik, który ma roszczenia do pracodawcy z tytułu umowy o pracę na podstawie ustawy o ogólnym ubezpieczeniu socjalnym (Allgemeines SozialVersicherungsGesetz -ASVG). Do tej grupy należą regularni pracownicy. Osoby pracujące na podstawie umowy o dzieło (Werkvertrag) lub jako tzw. pracownicy samodzielni (Selbständiger) nie mają niestety prawa do wypłaty z funduszu. Dalszym warunkiem jest wszczęcie postępowania upadłościowego firmy (Insolvenzverfahren).

Aby otrzymać wypłatę z funduszu, trzeba zgłosić wysokość swoich roszczeń do sądu, który prowadzi postępowanie upadłościowe (tzw. Forderungsanmeldung) oraz równocześnie złożyć wniosek do funduszu (IEF-Service GmbH). IEF-Service GmbH znaleźć można pod www.insolvenzentgelt.at lub pod adresem 1150 Wien, Linke Wienzeile 246. Tam można również dostać formularz wniosku do wypełnienia. Formularz do zameldowania roszczeń w postępowaniu upadłościowym można natomiast otrzymać w każdym sądzie okręgowym (Bezirksgericht) lub pod www.justiz.gv.at
Każdy wniesiony wniosek jest rozpatrywany i w razie pozytywnego rozpatrzenia sprawy pieniądze są wypłacane przez fundusz. Taki proces trwa od wniesienia wniosku do wypłaty z reguły dwa do trzech miesięcy.

Spowodowałem wypadek samochodowy. W tym samym czasie byłem opóźniony z zapłatą składki ubezpieczeniowej, którą uiściłem dwa dni po wypadku. Czy moje ubezpieczenie może odmówić zapłacenia szkody?
- Na podstawie ustawy o obowiązkowym ubezpieczeniu samochodowym (Kraftfahrzeug-Haftpflichtversicherungsgesetz) oraz ustawie o umowach ubezpieczeniowych (Versicherungsvertragsgesetz) jest się zobowiązanym do terminowego płacenia składek ubezpieczeniowych. Jeśli składka ubezpieczeniowa nie została terminowo zapłacona i firma ubezpieczeniowa wysłała upomnienie, w którym wyznaczyła ostateczny termin zapłaty, to po upływie tego terminu nie jest zobowiązana do pokrycia szkody.
Co prawda ustawa przewiduje, że w stosunku do poszkodowanego firma ubezpieczeniowa musi płacić niezależnie od tego, czy składka została terminowo zapłacona czy nie, ale w stosunku do osoby ubezpieczonej może dochodzić oddania wypłaconej szkody.

Mieszkam z mężem w wynajmowanym mieszkaniu. W umowie figuruje tylko mąż. Czy w razie śmierci męża muszę się z tego mieszkania wyprowadzić?
- W razie śmierci lokatora umowa o wynajmie nie kończy się automatycznie, tylko przechodzi na następców prawnych osoby zmarłej, tzn. na spadkobierców. W przypadku mieszkań obowiązują dodatkowo specjalne przepisy, które przewidują specjalne grono osób, które mają prawo do przejęcia mieszkania, tzw. „eintrittsberechtigte Personen".
Szczególnie małżonkowie, którzy w chwili śmierci mieszkali (i byli zameldowani) razem z lokatorem (małżonkiem) i nie mają innej możliwości mieszkaniowej, mają bezwarunkowe prawo do dalszego zamieszkiwania w tym mieszkaniu. Zgoda wynajemcy nie jest konieczna.
Oprócz małżonków prawo do dalszego zamieszkiwania w takim mieszkaniu mają osoby żyjące w konkubinacie z lokatorem. Poza tym krewni w prostej linii (czyli rodzice, dzieci lub wnuki) oraz dzieci adoptowane. Również w tym wypadku musi zostać wypełniony warunek, że te osoby nie mają innej możliwości mieszkaniowej.

Aleksandra T. Fux