Chcemy z mężem rozwieść się za obopólnym porozumieniem stron (Einvernehmliche Scheidung). Co musimy przygotować?

– Przede wszystkim ważne jest ustalenie, czy zastosowanie ma prawo austriackie, czy prawo polskie. Jeśli małżonkowie ustalą zastosowanie prawa austriackiego, to rozwód za porozumieniem stron może szybko i bezkonfliktowo zostać przeprowadzony przez austriacki sąd rejonowy (Bezirksgericht) w dzielnicy, w której małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania. W tym celu należy złożyć w tym sądzie wniosek o przeprowadzenie takiego rozwodu. Dołączyć do niego należy tzw. ugodę rozwodową (Scheidungsverlgleich). Istotne punkty ugody rozwodowej są następujące:
Ustalenie alimentów małżonków:
Rezygnacja z alimentów: obydwie strony mogą zrezygnować z alimentów w stosunku do siebie lub mogą ustalić wysokość alimentów. Strony mogą również ustalić obowiązek zapłaty alimentów w stosunku do siebie. Z tym wiążą się kolejne prawa, jak dalsze ubezpieczenie zdrowotne przy byłym małżonku/byłej małżonce lub renta wdowcza po byłym małżonku/byłej małżonce.
Dzieci:
Uwaga: dotyczy tylko sytuacji, jeśli dzieci są nieletnie. W przypadku dorosłych dzieci te ustalenia nie są konieczne.
1. Opieka nad dziećmi (Obsorge): któremu z rodziców przypada po rozwodzie władza rodzicielska (prawo do opieki, wychowania, reprezentacji dzieci oraz rozporządzania ich majątkiem). Możliwe jest uzgodnienie władzy rodzicielskiej na matkę, na ojca lub na obydwoje wspólnie.
2. Pobyt dzieci: u kogo dzieci będą mieszkać po rozwodzie? Jest kilka możliwości: u matki, u ojca lub czasowo u matki i czasowo u ojca.
3. Alimenty: wysokość alimentów na dzieci jest ustalona ustawowo. Rozumie się to jako dolną granicę. Oczywiście można ustalić też wyższe alimenty.
4. Prawo do widzenia dzieci: między rodzicami zostają ustalone dokładne dni i godziny, w których rodzic, u którego dziecko nie mieszka, ma prawo do widzenia się z nim.
5. Inne ustalenia: Familienbeihilfe, książeczki oszczędnościowe dzieci, ubezpieczenie zdrowotne dzieci lub dodatkowe ubezpieczenia.
W celu sporządzenia takiej ugody warto zasięgnąć porady prawnej u adwokata lub sądzie rejonowym. Adwokat chętnie też podejmie się sporządzenia takiej ugody rozwodowej oraz przygotowania wszelkich koniecznych wniosków.
Podział majątku małżeńskiego i wspólnych oszczędności:
1. Wspólne miejsce zamieszkania małżonków:
a) Opuszczenie: Ustalenie, kto pozostaje, a kto opuszcza dotychczasowy wspólny dom/mieszkanie małżeńskie? Do kiedy (data)?
b) Majątek ruchomy: Kto otrzyma co? (meble, obrazy itp.)
2. Nieruchomość / Dom własnościowy:
a) Przekazanie własności: Kto pozostaje właścicielem nieruchomości (jeśli do tej pory było wspólne), a kto rezygnuje z praw własności? Wyłączna własność? Wspólna własność?
b) Kto przejmuje obciążenia związane z nieruchomością: kredyty hipoteczne (bücherlich sichergestellte Kredite), dofinansowania do kupna nieruchomości (Wohnbauförderung), inne obciążenia widniejące w księdze wieczystej (Belastungen im Grundbuch beachten).
c) Opuszczenie domu: Do kiedy dany małżonek ma się wyprowadzić?
d) Kto ponosi opłaty, podatki, świadczenia na rzecz państwa?
3. Mieszkanie własnościowe:
a) Kto przejmuje prawa do mieszkania: Wyłączna własność? Wspólna własność?
b) Kto przejmuje obciążenia związane z mieszkaniem: kredyty hipoteczne (bücherlich sichergestellte Kredite), dofinansowania do kupna nieruchomości (Wohnbauförderung), inne obciążenia widniejące w księdze wieczystej (Belastungen im Grundbuch beachten).
c) Opuszczenie mieszkania: do kiedy dany małżonek ma się wyprowadzić?
d) Kto ponosi opłaty, podatki, świadczenia na rzecz państwa?
4. Mieszkanie wynajmowane: kto pozostaje w mieszaniu, a kto się wyprowadza? Ustalenie, kto przejmuje umowę o wynajmie mieszkania.
5. Mieszkanie spółdzielcze (Genossenschaftswohnung): kto pozostaje w mieszaniu, a kto się wyprowadza? Ustalenie, kto przejmuje umowę o wynajmie mieszkania.
6. Wyrównanie: tu może zostać ustalona suma wyrównania, którą jeden małżonek płaci drugiemu w zamian za przejęcie wyłącznej własności do danej nieruchomości, domu lub mieszkania. Nie jest to jednak obowiązkowe. Do uzgodnienia między małżonkami: wysokość i do kiedy? Gwarancja wartości? Prawo zastawu?
7. Długi: jakie wspólne długi istnieją? Gdzie? Ile jest jeszcze do spłacenia? Kto ma przejąć spłatę? Uzgodnienie dalszej spłaty.
8. Samochody: kto przejmuje samochód i ewentualnie związane z tym leasing lub kredyt? Ustalenie przekazu własności.
9. Ubezpieczenia na życie/ umowy oszczędnościowe (Bausprarvertraege): uzgodnienie o rozwiązaniu umowy lub przejęciu dalszej płatności oraz komu ma się należeć ostateczna wypłata z umowy na życie (Lebensversicherung) lub z umowy oszczędnościowej (Bausparverträge).
10. Wyrównanie za pracę w firmie małżonka: Na wypadek jeśli np. żona wiele lat pracowała w firmie męża i nie otrzymywała zapłaty.
11. Opłaty i koszty związane z rozwodem: Kto przejmuje jaką kwotę?
12. Inne ustalenia.
13. Klauzula generalna.

Aleksandra T. Fux