Z roku na rok coraz więcej starszych osób potrzebuje pomocy i opieki, której niestety z różnych względów nie mogą zapewnić członkowie rodziny.

Seniorzy, którzy z uwagi na wiek bądź stan zdrowia wymagają pomocy, mogą skorzystać z oferowanych usług doraźnych.

Czym jest doraźna pomoc i gdzie jej szukać?
Seniorom, którzy nie są w stanie przygotować sobie ciepłych posiłków, oferowana jest codzienna lub doraźna dostawa przygotowanych ciepłych dań (zalecenia dietetyczne są uwzględniane). Tych, którzy nie mogą sami korzystać ze środków komunikacji miejskiej, taksówki odbierają spod domu i dowożą na niezbędne badania lub wizytę lekarską (zniżki zależą od Bundeslandu lub Gemende – tzw. Fahrtenscheks). Dla seniorów wymagających terapii przeznaczone są różnego rodzaju usługi i zabiegi z dojazdem do domu, w tym tzw. terapia mobilna. Możliwa jest również pomoc przy ciężkich pracach porządkowo-domowych, skierowana wyłącznie do osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych bądź chorych (mycie okien, czyszczenie podłóg, mebli). Inną ofertę dla seniorów stanowią usługi naprawcze (drobne naprawy w domu) bądź adaptacyjne z uwagi na niepełnosprawność. Seniorom i osobom chorym oferowane są również usługi w postaci odbioru brudnego prania z domu i dostawy czystego, wyprasowanego (usługa obejmuje również niezbędne naprawy).
Dokładna informacja w zakresie oferowanych usług oraz warunków korzystania z nich jest udostępniana we właściwym dla miejsca zamieszkania Magistracie bądź Bezirkshauptmannschaft oraz w Ministerstwie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych, Zdrowia i Ochrony Konsumenta (Ministerium fuer Arbeit, Soziales, Gesundheit und Konsumentenschutz).

Dom opieki
Kiedy wszelka doraźna pomoc nie wystarcza, możliwa jest przeprowadzka do domu opieki. Przyjęcie do domu opieki odbywa się na zasadach dobrowolności. Oznacza to, iż możliwość taka istnieje jedynie za wyraźną zgodą zainteresowanego. W zależności od ośrodka, niezbędne jest złożenie pisemnego wniosku, dołączenie niezbędnych dokumentów osobistych, medycznych oraz udokumentowanie sytuacji finansowej. Niektóre ośrodki/domy opieki wymagają spełnienia dodatkowo konkretnych przesłanek, np. stałego zamieszkania przez minimum 6 miesięcy w danym mieście.
Pobyt w domu opieki finansowany jest z wynagrodzenia (emerytury) oraz dodatku opiekuńczego (Pflegegeld). Jeżeli powyższe środki nie wystarczają na pokrycie kosztów opieki, możliwe jest przyznanie dodatku socjalnego na podstawie ustawy Sozialhilfe- bzw. Mindestsicherungsgesetz, właściwej dla danego Bundeslandu. W takiej sytuacji środki pozostające do dyspozycji seniora to 20% emerytury, bonusy i 45,20 euro z dodatku opiekuńczego jako kieszonkowe.
Na stronie Ministerstwa Spraw Społecznych (Sozialministerium) znajdą Państwo wzór umowy z domem opieki.
Pobyt w domu opieki nie musi być dożywotni. Istnieją warianty tymczasowego pobytu w domu opieki uzasadnione: a) przesłankami zdrowotnymi, np. po pobycie w szpitalu, na okres rehabilitacji, b) osobistą bądź zawodową sytuacją dotychczasowego opiekuna, c) urlopem opiekuna.
Związek Verein für Konsumenteninformation oferuje porady w zakresie wyboru i formalności związanych z załatwieniem miejsca w domu opieki.

Ulgi i wsparcie finansowe seniorów w Austrii
Poza dofinansowaniem emerytalnym (Ausgleichzulage) i zasiłkiem socjalnym (Mindestsicherung) każdy Bundesland oferuje wsparcie i zniżki dla seniorów. W Wiedniu należą do nich np.: Mobilpass (np. zniżka na przejazdy, w bibliotece, wstęp na basen), Kulturpass (darmowe zwiedzanie pewnych wydarzeń kulturowych), zniżka na roczny bilet na komunikację miejską, jedzenie na kółkach (Essen auf Rädern), tj. ciepłe posiłki, dostarczane seniorom, których dochód jest bardzo niski, a stan zdrowia uniemożliwia samodzielne przygotowanie ciepłych posiłków. Specjalne oferty przygotowuje również ÖBB – tańsze przejazdy koleją państwową.
Możliwe jest również uzyskanie na podstawie wniosku zniżki przy abonamencie radiowo-telewizyjnym. Dofinansowanie bądź zwolnienie z opłat może zostać przyznane maks. na okres 60 miesięcy. Warunkiem jest stały meldunek (Hauptwohnsitz) w Austrii, dochody netto na odpowiednim poziomie oraz pobieranie jednego z poniższych świadczeń: dodatek opiekuńczy (Pflegegeld), emerytura, zasiłek socjalny (Mindestsicherung), zasiłek dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld). Jedną z dalszych ulg stanowi również zwolnienie z opłat receptowych. Seniorzy uzyskujący wyrównanie emerytalne (Ausgleichzulage) automatycznie zostają zwolnieni z tych opłat.

Agata Wolińska-Umschaden, Polonika nr 276, styczeń/luty 2020