Szkoła – co jest dozwolone, a co zabronione? Cz. 2
W poprzednim numerze przedstawiłam pierwszą część praw i obowiązków uczniów, ich opiekunów prawnych (rodziców), jak i nauczycieli, które regulowane są w Austrii ustawą o nauczaniu szkolnym Schulunterrichtsgesetz (SchUG). Poniżej część druga.
Co się dzieje w przypadku „przyłapania na ściąganiu”?
W przypadku przyłapania na ściąganiu nauczycielowi nie wolno ocenić pracy jako „niedostatecznej”! Pracę należy wówczas ocenić jako niebyłą, tak jakby się jej nie oddało lub nie podeszło do sprawdzianu. Należy wówczas nadrobić zaległości poprzez ponowne oddanie pracy lub zaliczenie testu pisemnego we wskazanym terminie. Każdy, kto pozwala od siebie ściągać, naraża się na upomnienie, ale nie może zostać ukarany.
Podejrzenie zażywania narkotyków
Jeżeli nauczyciel podejrzewa, że uczeń zażył narkotyki, ma obowiązek poinformować o tym dyrekcję szkoły. Jeżeli istnieją konkretne przesłanki (np. senność, nietypowe zachowanie, posiadanie nielegalnych substancji itp.), dyrekcja szkoły zorganizuje szkolne badanie lekarskie, w które może zostać zaangażowany także szkolny psycholog. Przebieg szkolnego badania lekarskiego nie jest ściśle uregulowany, wykonanie badania moczu w celu wykrycia spożytych substancji odurzających jest co do zasady dozwolone (muszą jednak zostać spełnione konkretne przesłanki). Ogólne testy narkotykowe, np. dla całej klasy, są niedozwolone.
Nauczycielowi lub dyrekcji szkoły nie wolno zawiadamiać policji w przypadku podejrzenia spożycia narkotyków. Szkoła może złożyć zawiadomienie na policję wyłącznie wtedy, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że w szkole przekazano lub sprzedano dużą ilość nielegalnych substancji.
Jeżeli szkolne badanie lekarskie potwierdzi podejrzenie spożycia narkotyków, w drodze porozumienia pomiędzy uczniem, jego opiekunem prawnym, dyrekcją szkoły i lekarzem szkolnym ustala się zastosowanie odpowiedniego środka, np. uzyskanie pomocy specjalistycznej poradni, odbycie wizyty lekarskiej czy konsultacji z psychologiem lub terapeutą.
Prawo do weryfikacji umiejętności
Raz w semestrze, na wniosek, każdy uczeń ma prawo przystąpić do egzaminu ustnego z dowolnego przedmiotu (z wyjątkiem WF-u/ sportu). Jest to zasadne zwłaszcza w przypadku woli poprawy oceny lub niezaliczonego zadania. Rejestracji należy jednak dokonać w odpowiednim terminie. Zgłoszenie tego np. na dwa dni przed planowanym terminem przystąpienia do egzaminu niestety może okazać się spóźnione. Należy także uwzględnić przedziały czasowe, w których nauczyciele nie mogą egzaminować, np. krótko przed konferencją ocen.
Wypracowania, sprawdziany: kiedy powtarzać, jaka ocena, jak często?
Jeżeli na sprawdzianie pisemnym (test, dyktando) lub zadaniu szkolnym (wypracowanie) więcej niż połowa uczniów otrzyma ocenę „niedostateczną”, sprawdzian musi zostać powtórzony. Wypracowanie należy powtórzyć w ciągu dwóch tygodni od zwrotu lub w ciągu tygodnia (w szkołach zawodowych). Wiele osób nie wie, że musi zostać uwzględniona lepsza ocena!
W szkołach ogólnokształcących (np. AHS, Mittelschule, szkoły politechniczne) mogą zostać zlecone maksymalnie dwa wypracowania (Schularbeiten) w tygodniu, a w szkołach zawodowych (np. lehrgangsmäßige Berufsschule, BMS, BHS) maksymalnie trzy. W szkołach zawodowych całorocznych (czyli takich, w których przebywa się raz w tygodniu) zadania zlecane są w systemie dniowym, tzn. wypracowania zlecane są w wymiarze nie większym niż dwa na jeden dzień szkolny.
Zakres wypracowania/materiału do opanowania: kiedy musi zostać ogłoszony?
Materiał do wypracowania szkolnego musi zostać ogłoszony z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem! Materiał z ostatnich dwóch godzin lekcji przed datą wypracowania nie może już stanowić jego zakresu. Nauczyciele mają tydzień czasu na sprawdzenie i oddanie prac (dotyczy to także sprawdzianów i dyktand). Tylko w przypadku choroby nauczyciela termin ten może zostać przedłużony – maksymalnie o tydzień. Dni wolne od zajęć szkolnych również mogą wydłużyć ten okres.
Kiedy należy ogłosić sprawdziany i dyktanda?
Sprawdziany pisemne muszą zostać ogłoszone z dwudniowym wyprzedzeniem. Jeżeli w danym dniu odbywa się już sprawdzian lub należy oddać wypracowanie/wygłosić referat, nie może być wtedy innego sprawdzianu lub obowiązku oddania innego wypracowania/wygłoszenia referatu (wyjątek stanowią szkoły zawodowe). Czas przewidziany na egzamin wynosi maksymalnie 15 minut w szkołach obowiązkowych i niższych poziomach AHS oraz maksymalnie 20 minut na wyższych poziomach AHS.
Co w przypadku, gdy nauczyciele nie przestrzegają zasad?
Jeżeli nauczyciele lub dyrekcja szkoły nie przestrzegają przepisów prawa lub regulaminu szkoły, można w pierwszej kolejności spróbować porozmawiać o tym z wychowawcą klasy lub poprosić o to przedstawiciela klasy. Jeżeli nie przyniesie to efektów, można skontaktować się z dyrekcją szkoły lub dyrekcją ds. edukacji (Bildungsdirektion) w danym Bundeslandzie. W przypadku niektórych problemów odpowiednie wsparcie mogą również zapewnić rodzice lub stowarzyszenie rodziców.
dr Agata Wolińska-Umschaden, Polonika nr 302, maj/czerwiec 2024