W tym roku główne uroczystości rocznicowe odbyły się 14 i 15 maja 2016 roku.

KL Mauthausen został założony w sierpniu 1938 r. w pobliżu największego austriackiego kamieniołomu grafitu (Wiener Graben). KL Mauthausen - Gusen należał do najcięższych obozów III Rzeszy.
Polacy stanowili w Mauthausen najliczniejszą grupę — wśród 200 tysięcy więźniów wszystkich podobozów znalazło się blisko 50 tysięcy obywateli polskich. W samym Gusen, który nazywano Vernichtungslager für die polnische Intelligenz (obóz wyniszczenia dla polskiej inteligencji), straciło życie ponad 30 tysięcy Polaków.

W tym roku główne uroczystości rocznicowe odbyły się 14 i 15 maja.

W sobotę 14 maja KL Ebensee i w KL Gusen I, a także w sztolniach Bergkristall, uczczono pamięć 8 tys. więźniów obozu KL Gusen II. Przed wejściem do sztolni, staraniem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ambasady RP w Wiedniu, stanął w ubiegłym roku pomnik ku czci polskich ofiar, w tym roku odsłonięto uroczyście tablice.

W niedzielę 15 maja odbyły się główne uroczystości w KZ Mauthausen, w których uczestniczyło ponad 6 tysięcy osób, wśród nich byli także byli polscy więźniowie obozów systemu KZ Mauthausen-Gusen, którzy spotkali się także z prezydentem Republiki Austrii, Heinzem Fischerem. Ważnym wydarzeniem była prezentacja Księgi Pamiątkowej Ofiar, w której zrekonstruowano informacje na temat 84 270 osób zamordowanych w obozach Mauthausen-Gusen.
Wojciech Topolewski, przewodniczący Klubu Byłych Więźniów Politycznych Obozów Mauthausen-Gusen, spotkał się z austriackim ministrem spraw wewnętrznych, Wolfgangiem Sobotką, podczas której przekazał on prośbę polskich środowisk więźniów, aby nazwa nowego urzędu w Austrii, który będzie odpowiadał za pamięć o byłych obozach koncentracyjnych, odnosiła się również do KZ Gusen.

W uroczystościach w Mauthausen-Gusen uczestniczyła delegacja byłych więźniów obozów KZ Mauthausen-Gusen. Państwo polskie reprezentował ambasador RP w Wiedniu, Artur Lorkowski, minister Andrzej Kunert, sekretarz ROPWiM oraz minister Jan Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. ‎Obecne były rodziny więźniów, harcerze, austriacka Polonia oraz Konsul Honorowy RP w Linzu, prof. Christian Hofer.

Fot. Mariusz Michalski